Piotr Kropotkin

Ο ρώσος πρίγκιπας Πιοτρ Κροπότκιν (1842-1921) ήταν από τους γνωστότερους αναρχικούς του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Από υπασπιστής του τσάρου κατέληξε στη φυλακή για τις ιδέες του. Δραπέτευσε και έζησε στην Αμερική, στην Ελβετία, στη Γαλλία και στην Αγγλία. Επέστρεψε στη Ρωσία μετά την Επανάσταση του 1917, άσκησε κριτική στο καθεστώς των μπολσεβίκων και πέθανε εκεί. Η κηδεία του ήταν η τελευταία δημόσια συνάθροιση των αναρχικών στη Ρωσία.
Το προηγούμενο έργο του Κροπότκιν, Λόγια ενός επαναστατημένου, ασκούσε κυρίως σφοδρή κριτική στην αστική κοινωνία, που είναι συγχρόνως πολύ άγρια και πολύ διεφθαρμένη, και καλούσε τους επαναστάτες να κινητοποιηθούν ενάντια στο κράτος και στο καπιταλιστικό καθεστώς. Το ανά χείρας έργο, που αποτελεί συνέχεια του έργου Λόγια ενός επαναστατημένου, έχει πιο ειρηνική χροιά. Απευθύνεται στους ανθρώπους καλής θέλησης που επιθυμούν τίμια να συνεργαστούν στον κοινωνικό μετασχηματισμό και τους εκθέτει τις μεγάλες τάσεις των φάσεων της μελλοντικής ιστορίας που θα μας επιτρέψουν να συγκροτήσουμε επιτέλους την ανθρώπινη οικογένεια πάνω στα ερείπια των τραπεζών και των κρατών.
Ο τίτλος του βιβλίου, Ψωμί και ελευθερία ή Πώς να κερδίζουμε το ψωμί μας, πρέπει να γίνει κατανοητός με την ευρύτερη έννοια, γιατί “ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί” (ουκ επ’ άρτω μόνο ζήσεται άνθρωπος). Σε μια εποχή που οι γενναιόδωροι και οι γενναίοι επιχειρούν να μετασχηματίσουν το ιδεώδες τους της κοινωνικής δικαιοσύνης σε ζώσα πραγματικότητα, η φιλοδοξία μας δεν εξικνείται στο να κατακτήσουμε το ψωμί, το κρασί και το αλάτι μας. Πρέπει να κατακτήσουμε και όλα όσα είναι αναγκαία ή απλώς χρήσιμα για να ζούμε άνετα· χρειάζεται να μπορούμε να εξασφαλίσουμε σε όλους την πλήρη ικανοποίηση των αναγκών και των απολαύσεων. Όσο δεν θα έχουμε κάνει αυτήν την πρώτη “κατάκτηση”, όσο θα υπάρχουν “μεταξύ μας φτωχοί”, είναι πικρή κοροϊδία να ονομάζουμε “κοινωνία” αυτό το σύνολο ανθρώπων που αλληλομισούνται και αλληλοκαταστρέφονται όπως τα άγρια θηρία σε μια αρένα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Συνέχεια ανάγνωσης

Στον σοσιαλισμό φτάνεις μόνο με ποδήλατο

Ivan Illich

Τα βιβλία του Ίλλιτς μπορούν να διαβαστούν ως υπεράσπιση των αυθεντικών ανθρώπινων δραστηριοτήτων, όπως η μελέτη, το βάδισμα, η κατοίκηση, η θεραπεία ή η ψυχαγωγία και ως κατηγορητήριο εναντίον του μετασχηματισμού των δραστηριοτήτων αυτών σε εμπορεύματα που παράγονται μαζικά από τα σχολεία, τα συστήματα μεταφοράς, τις πόλεις και τις περιφέρειές τους, τα νοσοκομεία και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Το έργο του είναι μία νεκρολογία μεγάλης εμβέλειας για τον κόσμο των μη βιομηχανικών πολιτισμών που χάνονται. Επιπλέον, πλαισιώνει τη νεκρολογία αυτήν με την προεικόνιση ενός μεταβιομηχανικού κόσμου, που θα εγερθεί από τα ερείπια της βιομηχανικής και οικονομικής ύβρεως. Κατηγορεί τη διαδικασία του εκσυγχρονισμού όχι από νοσταλγία για το παρελθόν, αλλά επειδή την θεωρεί εντελώς ακατάλληλη για το μέλλον. Σήμερα η διάγνωση αυτή έχει γίνει κοινή συνείδηση. Δύσκολα θα βρεθεί κάποιος έτοιμος να υπερασπιστεί ανοιχτά τη διαδικασία του εκσυγχρονισμού την εποχή του κλιματικού χάους, της εξάντλησης των φυσικών πόρων και της γενικής υποβάθμισης της φύσης. Συγκεντρώνονται ήδη τα σύννεφα της καταιγίδας του 21ου αι. Βέβαια, για τον Ίλλιτς, σε ένα βαθύτερο επίπεδο, η κρίση της βιόσφαιρας είναι μόνον ένα σύμπτωμα. Πιστεύει ότι αυτή η κρίση ριζώνει στην αλαζονεία της υπερβολής, στην υπέρβαση κάθε ορίου. Γι’ αυτό, το πρόβλημα δεν είναι μόνον η κρίση της φύσης (δηλαδή, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος) αλλά είναι και η κοινωνική και ηθική κρίση. Μ’ άλλα λόγια, δεν χάνεται μόνο το φυσικό περιβάλλον, αλλά μαζί μ’ αυτό χάνονται και οι συνθήκες στις οποίες μπορούν να ευδοκιμήσουν η αγάπη για τον πλησίον και η προσωπική ευθύνη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Συνέχεια ανάγνωσης

64 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Πόλυς Γεωργιάδης

Στα βιβλιοπωλεία υπάρχουν βιβλία που με απλή γλώσσα μας μεταφέρουν μαθήματα από παγκόσμιες ιστορικές προσωπικότητες, όπως ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Αϊνστάιν ή ο Γκάντι. Δεν υπάρχει όμως, κανένα παρόμοιο βιβλίο για τον Θουκυδίδη. Και είναι κρίμα. Υπάρχουν μεν πολλά βιβλία πανεπιστημιακού επιπέδου για την ανάλυση του Πελοποννησιακού πολέμου, αλλά αυτά απευθύνονται στον περιορισμένο κύκλο των πανεπιστημιακών και των ειδικών.
Αυτό το μοναδικό βιβλίο προσφέρει συμπεράσματα από τον Πελοποννησιακό Πόλεμο σε απλούς αναγνώστες που διψούν για ένα διασκεδαστικό και συνάμα τεκμηριωμένο βιβλίο.
Η θεωρία αποφάσεων, η κοινωνική ψυχολογία, η εξελικτική βιολογία, η θεωρία παιγνίων ή ιδέες από Νομπελίστες ψυχολόγους, φυσικούς και οικονομολόγους έρχονται να επιβεβαιώσουν συμβάντα από τον εμφύλιο της Αρχαίας Αθήνας με την Αρχαία Σπάρτη.
Η αμεσότητα του Νίκου Τσιφόρου, η μαγκιά του Νίκου Αλέφαντου, η σοφία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, καθώς και τα λόγια μεγάλων συγγραφέων, όπως ο Ν. Καζαντζάκης, ο Α. Καρκαβίτσας, ή ο Γουίνστον Τσώρτσιλ, μπλέκονται στην αφήγηση του Θουκυδίδη δημιουργώντας ένα τολμηρό παζλ.
“Η γνώση που προσφέρει ο Θουκυδίδης με την Ιστορία του θα έπρεπε να είναι κτήμα όχι των ολίγων, αλλά των περισσοτέρων.” (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ευστράτιος Τζαμπαλάτης

Τουλάχιστον για ένα πράγμα θα είμαστε περήφανοι και αυτό είναι το μεγαλύτερο δώρο στην ανθρωπότητα. Μεγαλώσαμε με τα δικά μας χέρια, με το δικό μας μυαλό, με τον δικό μας ιδρώτα και ποτέ, μα ποτέ, δεν εκμεταλλευτήκαμε κανέναν και καμία. Και όλα αυτά γιατί απλά αγαπήσαμε, πιστέψαμε και ποντάραμε στον άνθρωπο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Συνέχεια ανάγνωσης